Buster Keaton – Koncert kina niemego
Stephan Graf von Bothmer | Fortepian
Sobota | 02.03.2024 | godz. 17:00

Generał
[Buster Keaton, Clyde Bruckman, USA 1926]

Przygodowa komedia sensacyjna

„Generał” to epicka komedia filmowa nakręcona w 1926 roku przez Bustera Keatona. Akcja filmu rozgrywa się podczas amerykańskiej wojny secesyjnej i jest oparta na udokumentowanym historycznie rajdzie Andrewsa z 12 kwietnia 1862 roku.

Maszynista Johnnie Gray (Buster Keaton) podejmuje samotny pościg za swoją lokomotywą Generałem, która została porwana przez szpiegów z Północy. Dzięki wytrwałości i pomysłowości udaje mu się odzyskać zarówno swoją lokomotywę, jak i ukochaną Annabelle Lee.

Dzieło powstało u szczytu sławy Keatona i jest uważane za jedną z najdroższych komedii ery kina niemego. Niepowodzenie produkcji wśród publiczności i krytyków zwiastowało koniec finansowej i artystycznej niezależności Keatona. Gdy pod koniec lat 50. ponownie odkryto jego zapomniane już nieme filmy, „Generał” znalazł się w centrum uwagi. Od tego czasu surowa dramaturgia filmu i ambitny projekt wizualny sprawiły, że jest to jedna z najważniejszych komedii w historii kina.

Stephan Graf v. Bothmer

“Stephan v. Bothmer jest jednym z najpopularniejszych muzyków kina niemego w Niemczech.” (Komische Oper Berlin) Pianista wypełnia swoimi spektakularnymi koncertami sale koncertowe na pięciu kontynentach. Do tej pory zagrał do ponad 600 niemych filmów dla ponad 110 000 widzów. On sam nigdy by się tego nie spodziewał. Z każdym koncertem jest ich więcej i więcej.

„Następca Willy’ego Sommerfelda” (Willy Sommerfeld) występował w wielu niemieckich miastach i za granicą, dając się poznać jako wszechstronny artysta, który urzeka swoją publiczność. Występował na Schleswig-Holstein-Musik-Festival w Hamburgu i Lubece, na rockowo-popowym festiwalu “Berlin-Festival” na lotnisku Tempelhof – po Björk i Pet Shop Boys, w Admiralspalast Berlin, berlińskiej katedrze, Wintergarten Varieté Berlin, Laeiszhalle Hamburg oraz w dużych salach koncertowych i kameralnych teatrach na całym świecie. Koncertował również w nietypowych miejscach, takich jak więzienie Herford i dom hipopotamów w berlińskim zoo. Wraz z biskupem Markusem Dröge zorganizował pierwsze w historii nieme nabożeństwo filmowe.

Jego kompozycja do filmu niemego “Madame Dubarry” została wyemitowana przez ARTE w kwietniu 2008 roku i powtórzona w maju. Jego muzykę filmową grają również ZDF, 3Sat i Premiere. ProArte, najbardziej znana klasyczna agencja koncertowa w Hamburgu, zaprezentowała Grafa Bothmera w Laeiszhalle Hamburg. ProArte zaprasza do Hamburga takich pianistów jak Lang Lang.

W październiku 2004 roku Stephan v. Bothmer zakwalifikował się do kursu mistrzowskiego dla pianistów kina niemego z całego świata podczas “Le Giornate del Cinema Muto” w Pordenone (Włochy) – jako jeden z czterech pianistów kina niemego na świecie.

Interpretacje Bothmera, oparte na jego klasycznym wykształceniu na Uniwersytecie Sztuk Pięknych w Berlinie, charakteryzują się umiejętnościami pianistycznymi i empatią, odwagą kompozytorską i improwizacyjną, a także mistrzowskim połączeniem klasycznych tradycji z nowoczesnymi. Niezależnie od tego, czy występuje jako solista na fortepianie lub organach kinowych, czy też jako lider zespołu, film i muzyka łączą się w nową, ekspresyjną całość podczas jego koncertów kina niemego.

Jego repertuar obejmuje zarówno klasykę niemieckiego, rosyjskiego i amerykańskiego kina niemego, jak i nieznane dzieła, które odkrył na nowo i przywrócił do życia. Od monumentalnych widowisk science fiction, przez melancholijne melodramaty i mroczne thrillery, po pogodne komedie – jest on wirtuozem w swojej dziedzinie.

Stephan v. Bothmer dla każdego filmu tworzy nową, unikalną partyturę, która drąży jego istotę, nie wysuwając się zbytnio na pierwszy plan. Ponieważ tylko obraz i muzyka tworzą razem coś wielkiego: Koncert filmu niemego, który dotyka egzystencjalnej głębi człowieka.

Jego nowe kompozycje do filmów „Die weiße Hölle vom Piz Palü” (Arnold Fanck), „Madame Dubarry” (Ernst Lubitsch) i „Zuflucht” (Carl Froelich) zostały premierowo wykonane przez Orkiestrę Państwową w Braunschweigu podczas festiwalu filmowego filmfest w Braunschweigu (2002, 2005 i 2007 r.). Jego nowa kompozycja „Zur Chronik von Grieshuus“ (Arthur von Gerlach) miała swoją premierę w ramach Braunschweiger Tage für Neue Musik 2013.

W marcu 2007 roku podczas dwudniowego maratonu kina niemego zinterpretował wszystkie 21 zachowanych niemych filmów Lubitscha: w sobotę od 11:00 do 1:00 i w niedzielę od 11:00 do 3:00.

Stephan v. Bothmer akompaniował finałowemu meczowi Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2008 na kościelnych organach: obraz na ekranie, dźwięk wyłączony, organy intepretują grę. „Język organów jest bardziej bezwzględny niż język konwencjonalnych sprawozdań. Na koniec niemieccy kibice rekompensują sobie żal po przegranym finale owacją na stojąco dla wielkiego pretendenta do tytułu mistrza Europy w komentowaniu piłki nożnej. W każdym razie von Bothmerowi udało się udowodnić, że ogromny potencjał tkwi nie tylko w sztuce akompaniamentu do filmów niemych, ale także w tradycji improwizacji organowej.” (Der Tagesspiegel)

Dzięki swoim koncertom piłkarskim stworzył zupełnie nowy rodzaj widowiska łączącego sport, muzykę i szarpiącą nerwy dramaturgię. Interpretował również Mistrzostwa Świata 2010, Mistrzostwa Europy 2012, Mistrzostwa Świata 2014 oraz Mistrzostwa Europy 2016.

1 marca 2010 r. jako pierwszy muzyk zaprezentował nową muzykę do odrestaurowanej wersji METROPOLIS (1927/2010) na skrzypce solo, a 2 marca 2010 drugą kompozycję na zespół.

Graf v. Bothmer od 10 lat zajmuje się nie tylko dźwiękiem do filmów niemych, ale jest także redaktorem ponad 150 broszur programowych, do których artykuły napisali znani historycy kina. Był prelegentem na “Kolloquium im Filmmuseum Berlin – Der Frühe Film” oraz na Międzynarodowym Okrągłym Stole Filmfest Braunschweig. Prowadzi kursy mistrzowskie dla muzyków i studentów muzyki w różnych krajach, a także warsztaty dla dzieci i młodzieży. Jego muzyka ukazuje w nowym świetle boskie divy, pozbawionych skrupułów oszustów i dziwaczne postacie.

Jego koncerty filmów niemych są najbardziej udanymi tego typu pokazami w Niemczech. Friedemann Beyer, były przewodniczący Fundacji Friedricha Wilhelma Murnaua, uważa koncerty filmów niemych za wyjątkowe w Niemczech, podczas gdy dyrektor festiwalu filmowego w Brunszwiku, Volker Kufahl, powiedział: „Nazwisko ‘Stephan von Bothmer’ należy dodać do kategorii ‘Popularyzacja Filmu Niemego’”. 

Partytury filmowe Stephana v. Bothmera można usłyszeć nie tylko na żywo. Stworzył muzykę do wielu filmów krótkometrażowych, które były pokazywane w ZDF, ARTE, Premiere, 3Sat i Deutsche Welle.